چه اصطلاحات مرتبطی با پروتکل‌های ارزهای دیجیتال مهم هستند؟

بلاکچین دنیایی از اصطلاحات ارز دیجیتال تخصصی و پیچیده را به همراه آورده است. آیا تابه‌حال پیش آمده‌است که در برابر واژه‌هایی مثل پروتکل لایه ۱، انتقال همتابه‌همتا، دیفای و… احساس سردرگمی کنید؟ نگران نباشید، در این مقاله به بررسی مفصل مهم‌ترین اصطلاحات مرتبط با پروتکل‌های ارزهای دیجیتال می‌پردازیم تا بتوانید با دانش بیشتری وارد این حوزه شوید. همراه ما باشید تا شما را به دنیای بزرگ اصطلاحات مرتبط با پروتکل‌های ارز دیجیتال ببریم.

اصطلاحات ارز دیجیتال پروتکل بلاکچین

امروزه پروتکل‌های متنوعی برای بلاکچین وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها پروتکل‌های لایه یک و دو و مکانیسم اجماع است. در پروتکل لایه یک، توافق بین گره‌های شبکه برای تائید تراکنش‌ها به‌صورت کاملاً غیرمتمرکز انجام می‌شود. در پروتکل لایه دو نیز راهکارهایی برای بهبود مقیاس‌پذیری ارائه می‌شود. مکانیسم اجماع هم الگوریتمی است که شیوهٔ دستیابی به توافق را مشخص می‌کند.

• پروتکل لایه یک

اصطلاحات ارز دیجیتال ابتدا به لایه‌های بلاکچین می‌رسد. پروتکل لایه یک قلب تپندهٔ یک بلاکچین است که مسئولیت اصلی تائید تراکنش‌ها و حفظ امنیت شبکه را برعهده دارد. این پروتکل شامل شبکه‌ای غیرمتمرکز از گره‌ها یا همان نودهاست که هرکدام نسخه‌ای از دفتر کل توزیع‌شده را نگه‌داری می‌کنند. زمانی که تراکنشی در شبکه اتفاق می‌افتد، توسط نودها اعتبارسنجی شده و سپس در بلوکی جدید ثبت می‌شود که به زنجیرهٔ بلوک‌ها متصل می‌گردد. نکتهٔ مهم این‌که تایید تراکنش‌ها به‌صورت کاملاً غیرمتمرکز و با توافق اکثریت نودهای شبکه انجام می‌شود. پروتکل لایه یک پایه و اساس امنیت و توزیع‌شدگی در یک بلاکچین محسوب می‌شود.

• پروتکل لایه دو

پروتکل لایه دو راه‌حلی نوآورانه برای بهبود مقیاس‌پذیری بلاکچین‌هاست. این پروتکل شبکه‌ای مجزا روی لایه یک ایجاد می‌کند تا بتواند تعداد زیادی تراکنش را با سرعت بالاتری پردازش کند. درواقع پروتکل لایه دو، بار محاسباتی و تایید تراکنش‌ها را از لایه یک بر می‌دارد و در شبکه‌ای موازی انجام می‌دهد. به این ترتیب، بار کمتری روی لایه یک قرار داده و سرعت پردازش تراکنش‌ها افزایش می‌یابد. البته درنهایت تراکنش‌های تاییدشدهٔ لایه دو برای امنیت بیشتر به لایه یک منتقل می‌شوند.

• مکانیسم اجماع

مکانیسم اجماع یک الگوریتم است که در شبکه‌های غیرمتمرکز مانند بلاکچین برای تایید تراکنش‌ها و ثبت آن‌ها در دفتر کل توزیع‌شده استفاده می‌شود. این مکانیسم بدون نیاز به نهاد مرکزی، اجماع لازم را در میان گره‌های شبکه ایجاد می‌کند تا تراکنش‌ها به‌طور غیرمتمرکز و امن تایید شوند. رایج‌ترین انواع مکانیسم اجماع عبارت‌اند از: اثبات کار، اثبات سهام، اثبات فعالیت و اثبات ظرفیت.

• اصطلاحات رمزارز پروتکل قراردادهای هوشمند

اصطلاحات ارز دیجیتال را به بلاکچین نمی‌توان محدود کرد. قرارداد هوشمند یک پروتکل کامپیوتری است که امکان ایجاد و اجرای خودکار قراردادها را بدون نیاز به واسط فراهم می‌کند. قراردادهای هوشمند شرایط قرارداد و تمام مراحل اجرای آن را به‌صورت خودکار انجام می‌دهند. در حال حاضر برنامه‌های غیرمتمرکز مثل دیفای و NFT از قراردادهای هوشمند بهره می‌برند تا کاربردهای جدیدی را ممکن سازند.

• برنامه‌های غیرمتمرکز

برنامه‌های غیرمتمرکز یا DAppها نرم‌افزارهایی هستند که بر پایهٔ بلاکچین ساخته شده‌اند و کنترل و مدیریت آن‌ها بر عهدهٔ هیچ شخص یا سازمانی نیست. این برنامه‌ها از قراردادهای هوشمند و زنجیره‌های بلاکی تشکیل شده‌اند و توسط کاربران مستقیماً کنترل می‌شوند. DAppها با ارائه خدماتی مثل شبکه‌های اجتماعی، بازی‌های ویدیویی و کاربردهای مالی، دنیای غیرمتمرکز و آزاد وب ۳ را شکل می‌دهند.

• دیفای

از دیگر اصطلاحات ارز دیجیتال به دیفای می‌توان اشاره کرد. دیفای (DeFi) به مجموعه‌ای از برنامه‌ها و پروتکل‌های مبتنی بر بلاکچین اطلاق می‌شود که امکان انجام خدمات و تراکنش‌های مالی را بدون نیاز به واسطه‌گری نهادهای متمرکز مانند بانک‌ها فراهم می‌کنند. دیفای از طریق به‌کارگیری قراردادهای هوشمند، کاربران را قادر می‌سازد تا بدون محدودیت و با شفافیت کامل، به خدماتی همچون وام‌دهی و وام‌گیری، مبادلات مالی و سرمایه‌گذاری دسترسی داشته باشند.

• ان‌اف‌تی

NFT یا توکن غیرقابل‌تعویض، گواهی مالکیت دیجیتالی غیرقابل تکرار برای هر نوع دارایی دیجیتال است. NFTها از طریق شبکهٔ بلاکچین ایجاد می‌شوند و مالکیت و اصالت آن‌ها تضمین می‌شود. NFTها می‌توانند شامل آثار هنری، موسیقی، ویدیو، متن و حتی توییت باشند.

اصطلاحات ارز دیجیتال پروتکل پرداخت

اصطلاحات ارز دیجیتال تنوع بسیاری در پروتکل‌های پرداخت دارند که با پول‌های فیات کاملاً متفاوت است. پروتکل‌های پرداخت متفاوتی در شبکه‌های مختلف وجود دارد. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های پروتکل‌های پرداخت در ارزهای دیجیتال، عدم نیاز به واسطه است. به این معنا که پرداخت‌ها مستقیماً از طریق شبکهٔ ارز دیجیتال و بدون نیاز به بانک یا شخص ثالث انجام می‌شود. البته هزینهٔ کمی بابت پردازش تراکنش وجود دارد، اما نسبت‌به سیستم بانکی بسیار پایین‌تر است:

• همتابه‌همتا

یکی دیگر از مفاهیم مهم در پرداخت‌های ارزهای دیجیتال، مبادلهٔ همتابه‌همتا یا P2P است. همتابه‌همتا شبکهٔ پرداخت غیرمتمرکز است که افراد می‌توانند بدون واسطه، مستقیماً با یکدیگر مبادله انجام دهند. این شبکه‌ها امنیت و سرعت پرداخت را افزایش می‌دهند.

• BEP2

BEP2 یک استاندارد فنی برای عملکرد توکن‌ها در بستر بلاکچین بایننس است. این استاندارد مجموعه‌ای از قوانین را تعریف می‌کند که توکن‌های جدید برای فعالیت در زنجیرهٔ بایننس باید از آن پیروی کنند. در حقیقت BEP2، یکی از استاندارد‌های بلاکچین بایننس است که برای ایجاد و استفاده از توکن‌های جدید در زنجیرهٔ بایننس (BNB Chain)، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• BEP20

اصطلاحات ارز دیجیتال همواره در زنجیرهٔ بایننس چین کاربرد دارند. پروتکل BEP20 مهم‌ترین دستاوردهای فنی بایننس به‌شمار می‌رود که با الهام از ERC20 اتریوم، اکوسیستمی پویا و کارآمد را برای خلق و انتقال ارزش در فضای مجازی فراهم کرده‌است. این پروتکل ضمن بهره‌مندی از مزایای بلاکچین، معضلاتی همچون سرعت و هزینهٔ تراکنش را با مکانیزم‌های بهینه‌سازی برطرف کرده و دریچه‌ای نویدبخش به سوی جهانی بدون واسطه، شفاف و عاری از انحصار گشوده است. BEP20 بی‌شک یکی از نقاط عطف مهم در تکامل ارزهای دیجیتال به‌شمار می‌رود که تأثیر شگرفی بر شکل‌گیری آینده‌ای بدون مرزهای ملیتی و مذهبی خواهد گذاشت.

• ERC20

ERC20 یک پروتکل استاندارد برای ایجاد توکن‌های قابل معاوضه در شبکهٔ اتریوم است. این پروتکل در سال 2015 توسعه داده شد تا استانداردی یکسان برای توکن‌های ERC20 ایجاد کند. پروتکل ERC20 شامل مجموعه‌ای از قوانین و توابع است که با پیاده‌سازی آن‌ها، توکن‌ها قابلیت تعامل و تبادل با یکدیگر را پیدا می‌کنند. این پروتکل باعث شد تا توسعه‌دهندگان بتوانند به‌راحتی توکن‌های متنوعی را روی شبکهٔ اتریوم ایجاد کنند.

• TRC20

TRC20 یک استاندارد توکن برای ساخت و مدیریت توکن‌ها بر روی بلاکچین ترون است. این استاندارد شباهت زیادی به ERC20 اتریوم دارد و باعث می‌شود توسعه‌دهندگان بتوانند به‌راحتی توکن‌های جدیدی را بر روی شبکهٔ ترون منتشر کنند. توکن‌های TRC20 قابلیت انتقال سریع و ارزان با کارمزد پایین را دارند و به همین دلیل محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند. مشهورترین توکن TRC20، تتر USDT است که اکنون بیشتر بر روی شبکهٔ ترون استفاده می‌شود.

اصطلاحات مهم پروتکل‌های ارز دیجیتال

اصطلاحات ارز دیجیتال متعددی در حوزهٔ پروتکل‌ها وجود دارد که نقش مهمی در عملکرد و کاربرد این ارزها ایفا می‌کنند. پروتکل‌های لایه‌های یک و دو و مکانیسم‌های اجماع، پایه و اساس بلاکچین‌ها را تشکیل می‌دهند. قراردادهای هوشمند و پروتکل‌های پرداخت نیز کاربردهای نوآورانه‌ای را برای ارزهای دیجیتال به ارمغان آورده‌اند. در مجموع، پیشرفت پروتکل‌ها نقش بسزایی در توسعه و تکامل اکوسیستم ارزهای دیجیتال داشته است.