رشد اقتصادی به زبان ساده و عوامل رشد اقتصادی

رشد اقتصادی چیست؟ چه عواملی بر آن تأثیرگذار است؟

شاید تا کنون تحلیل ها و صحبت های مختلفی در مورد رشد اقتصادی و عوامل موثر بر آن شنیده باشید، اما آیا از آن سر در آورده اید؟
با مطرح کردن این سوال قصد داریم شما را به چالش دعوت کنیم که اطلاعات خود را در زمینه رشد اقتصادی بالا ببرید.
در این مقاله تلاش می کنیم تا پایان چالش همراهتان باشیم.
مطمئن باشید با مطالعه این مقاله آموزشی که توسط تیم همیار کریپتو تهیه شده است، در پایان تفاوت دیدگاه مالی را در خود احساس خواهید کرد.

تعریف رشد اقتصادی به چند بیان ساده

برای رشد اقتصادی تعاریف متعددی در نظر گرفته شده است که در این بخش، به تعدادی از آن اشاره می کنیم:

• رشد یک فرآیند مثبت و موفقیت آمیز است که در هر زمینه و شاخه ای صورت گیرد، به معنای تکامل و بزرگ شدن است. فرقی نمی کند کدام حوزه از زندگی شما باشد در هر صورت شاهد نتایج موثر آن خواهید بود. وقتی در مورد رشد اقتصادی صحبت می کنیم پیشرفتی است که از قبل تعهد و توانمندی همه اقشار جامعه به دست آمده و در اقتصاد کشور نمود پیدا کرده است. اگر بخواهیم تعریف دیگری برای این واژه داشته باشیم می توان گفت تفاوت چشمگیری که در افزایش تولید کالا و خدمات اقتصادی در مقایسه با بازه زمانی مشابهی در گذشته ایجاد می شود و نشان از رونق و بهبود اقتصادی دارد را رشد اقتصادی می نامند.
• وقتی صحبت از رشد اقتصادی مطرح می شود عبارت هایی مانند اسمی یا واقعی بودن آن، تولید ناخالص ملی و تولید نا خالص داخلی نیز مطرح می شود. اینکه چگونه با توجه به نرخ تورم محاسبه و اندازه گیری می شود. در حالت کلی رشد اقتصادی کل بر مبنای تولید ناخالص ملی یا تولید ناخالص داخلی که به ترتیب با GNP و GDP شناخته می شوند، سنجش و اندازه گیری می شوند که البته فاکتورهای دیگری نیز می تواند در آن نقش داشته باشد.
• در حالت کلی اگر بخواهیم رشد اقتصادی را توضیح دهیم می شود. اگر تولید در یک کشور با رشد و افزایش همراه باشد یعنی رشد اقتصادی صورت گرفته است. در این میان سود حاصل از تولید با افزایش میانگین بهره وری، ارتباط پیدا می کند. این فرمول درآمد را در سطح کشور افزایش می دهد و به دنبال آن مصرف کننده، ترغیب می شود که خرید بیشتری انجام دهد و در نهایت کیفیت و استاندارد زندگی ارتقاء پیدا می کند.
• تعریف رشد اقتصادی توسط کتاب مرجع بین المللی اکسفورد دیکشنری: رشد اقتصادی به معنای افزایش کالاها و خدمات به ازای هر فرد موجود در جامعه نسبت به یک بازه زمانی مشخص است.

لازم است بدانید باید به تابعی متشکل از سرمایه انسانی، فناوری و سرمایه فیزیکی نیز اشاره ای داشته باشیم. در واقع رشد اقتصادی، متشکل از این سه نوع سرمایه است و عوامل جانبی دیگر مانند کمیت یا کیفیت افراد حاضر در محل کار، ابزارها و تکنولوژی موجود و قوانین و دستورالعمل های موجود در افزایش یا کاهش کارایی نقش دارند.

چرا رشد اقتصادی مهم است؟

یک فرد در جامعه نیازهای متفاتوتی دارد به عنوان مثال وضعیت سلامتی خوب، یک مکان برای زندگی، ارتباطات اجتماعی سالم، احترام ، امنیت و … . اما همه این نیاز ها روز به روز در انسان ها بیشتر میشود و زمانی که نیاز ها بیشتر شود یعنی افراد توی جامعه نیاز به خدمات و کالاهای بیشتری دارند تا انجایی که رشد نیاز ها منجر به رشد مصرف می سود و رشد مصرف منجر به رشد تقاضا میشود و در پی رشد تقاضا بعد از مدتی به وسیله رشد تولید در سطح جامعه عرضه هم رشد خواهد کرد ، اینجاست که بهتر متوجه می شویم که برای هر جامعه ای با هر سطحی رشد ضرروت دارد و علت اهمیت رشد اقتصادی را درک می کنیم.

اما یک سوال مهم!!! در ابتدا گفتیم که نیاز ها روز به روز در انسان ها بیشتر می شود اما مفهوم نیاز چیست؟ شاید در نگاه اول نیاز یک کلمه خیلی ساده باشد که مفهومش را همه بدانیم اما در اقتصاد مفهوم ان فرق دارد.

به عنوان مثال شما امشب برای شام می خواهیم سالاد درست کنید و برای درست کردن سالاد نیاز به خیار و گوجه داریم و برای رفع نیاز خودتان به بازار می روید و نیازتان را با خرید گوجه و خیار رفع می کنید و با خرید کردن توسط شما اقتصاد رشد می کند اما اگر شما یک باغچه داشته باشید که در ان گوجه  و خیار کاشته باشید و برای رفع نیازتان به باغچه خودتان مراجه کنید نه به بازارایا بازم شما به رشد اقتصاد کمک کردید؟ قطعا خیر چون شما یک نیازی داشتید و خودتان نیازتان را رفع کردید در واقع به گونه ای بوده که انگار اصلا نیازی به وجود نیامده که کسی بخواهد ان نیاز را رفع کند.

5 روش موثر در ایجاد رشد اقتصادی

مشخص است که رشد اقتصادی از انجام یکسری راهکارها و روش ها تبعیت می کند که در ادامه به پنج روش موثر در ایجاد رشد اقتصادی اشاره می کنیم.

1- افزایش تعداد کالاهای سرمایه ای:

همانطور که عنوان شد، سرمایه فیزیکی، بخشی از هرم اقتصادی را تشکیل می دهد و با ارتباط مستقیمی با بهره وری نیروی کاری پیدا می کند. به این معنا که تزریق و افزایش سرمایه فیزیکی به اقتصاد، انگیزه و ترغیب افراد را افزایش می دهد و در نتیجه باعث رشد اقتصادی می شود.

2- ابزارهای کاری موجود:

بخش دیگری از هرم اقتصادی به ابزارهای کاری اختصاص پیدا می کند. در این فاکتور به روز بودن و تکنولوژی موجود، باعث افزایش بازدهی کارگران می شود. ابزارهای پیشرفته، سرعت در کار را افزایش داده و باعث رونق می شود.

3- بهبود فناوری:

از امتیازات فناوری این است که به نیروی کار اجازه می دهد با سرمایه فیزیکی و روش های جدید، بهترین نتیجه و بازدهی در تولید را داشته باشند.

یکی از بزرگترین مشکلات فعلی ایران این است  که میزان اصطلاک کشور از میزان رشد ان  بیشتر است  که علت ان عدم بهبود فناوری های فعلی است چرا؟ چون علت این اتفاق تحریم های شدید غرب علیه ما است، به عنوان مثال میزان استخراج نفت ما با کشورهای حوزه خلیج فارس کشور در دهه های گذشته تفاوت چندانی نداشت حتی از بعضی کشور ها بیشتر هم بود اما بعد از تحریم های سنگین غرب نسبت به ایران ما فناوری های نوین بی بهره ماندین و همین علت باعث شد که سایر کشورهای حوزه خلیج فارس به میزان بیشتری بتوانند نفت تولید کنند اما ما به مرور زمان توانایی خودمان را از دست بدهیم و فاصله شدید فعلی به وجود آید که در نهایت منجر به رشد بسیار زیاد کشورهای حوزه خلیج فارس شد اما ایران نتوانست خودش را مانند سایر کشور ها رشد دهد.

4- رشد نیروی کار:

یکی دیگر از روش هایی که کشور را به رشد اقتصادی می رساند، رشد نیروی کار است. با افزایش نیروی کار، میزان تولید برای پروژه های مختلف افزایش پیدا می کند. به عبارت دیگر نیروی کار جدید باید به اندازه کافی تولید داشته باشند تا بتوانند کمبود پیش بینی شده را جبران کنند.

5- افزایش سرمایه انسانی:

افزایش تخصص و مهارت نیروی کار از دیگر مواردی است که باعث رشد اقتصادی می شود. این موضوع با گذراندن دوره های آموزشی، تمرین بیشتر و آزمون و خطا تحقق پیدا می کند. یکی از مهم ترین فاکتورها سرمایه انسانی است که در بازه زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت نتایج مثبت خود را بر جای می گذارد.

مقالات مرتبط:

اقتصاد کلان چیست؟ به زبان ساده، خلاصه و کاربردی

همه چیز درباره اقتصاد نئوکلاسیک و جایگاه آن در اقتصاد جهانی

8 تفاوت اقتصاد کلاسیک و کینزی + تأثیر آن در بازارهای مالی

اهمیت رشد اقتصادی

ممکن است این سوال مطرح شود که چرا تا این حد، از رشد اقتصادی و اهمیت آن صحبت به میان می آید. پاسخ این است که این معیار به عنوان یکی از مهم ترین شاخص های اقتصاد سالم در سطح جهان نام برده می شود. در واقع تأثیرات طولانی مدت رشد کشورها را بر اساس رشد اقتصادی می سنجند و ارزیابی می کنند چرا که تأثیرات مثبت آن را به وضوح می توان بر میزان اشتغال و درآمد ملی و در نهایت افزایش سطح استاندارد زندگی افراد مشاهده کرد. البته در سمت دیگر پیکان رشد اقتصادی، رشد تولید وجود دارد که اشتغال و بازار کار را نیز تحت الشعاع قرار می دهد و نتیجه ای به نام افزایش کشور و جمعیت را دارد. از طرف دیگر اگر بخواهیم به اهمیت رشد اقتصادی پی ببریم به این نکته می رسیم که رشد اقتصادی بالاتر باعث درآمد حاصل از دریافت مالیاتی می شود که مجدداً به منظور توسعه و رونق کشور مورد استفاده قرار می گیرد و یا کسری بودجه را جبران می کند. در ادامه این مقاله شما را با عوامل رشد اقتصادی آشنا می کنیم.

چه عواملی بر رشد اقتصادی تأثیر گذار هستند؟

اگر بخواهیم عوامل متعدد و تأثیر گذار بر رشد اقتصادی را دسته بندی کنیم به 6 عامل مهم و اساسی مانند منابع طبیعی، زیر ساخت فیزیکی، نیروی کار، بهبود فناوری و قانون دست پیدا می کنیم. برای روشن شدن این موارد به اختصار در مورد هر کدام توضیحاتی را بیان می کنیم.

• منابع طبیعی: یکی از عوامل تأثیر گذار در میزان رشد و توسعه اقتصادی هر کشوری، وجود ذخایر و منابع طبیعی آن است. امروزه بسیاری از کشورها پلن اقتصادی خود را بر پایه نفت و سایر ذخایر معدنی، زمین های کشاورزی، آب، گاز طبیعی، جنگل و مراتع و غیره می چینند و برنامه ریزی می کنند. وجود منابع مناسب به تغییرات مثبت در جهت تولید کشور ختم می شود.
• زیر ساخت های فیزیکی: زیر ساخت های فیزیکی و سرمایه موجود یکی دیگر از عوامل رشد اقتصادی هستند. کارخانه ها، ماشین آلات، جاده ها، هزینه فعالیت اقتصادی از جمله سرمایه های فیزیکی محسوب می شوند که سرمایه گذاری در آنها باعث رونق بخشی به اقتصاد کشور می شود. هر چه میزان رشد و بهره وری بالاتر رود، تولید نیز افزایش پیدا می کند. به عنوان مثال اگر سیستم بزرگراهی قوی عمل کند، احتمال خطا و بروز مشکل در انتقال مواد اولیه یا کالاهای اساسی به حداقل می رسد در نتیجه میزان تولید ناخالص ملی نیز افزایش پیدا می کند. اگر تمایل دارید روش درآمد زایی خود را به روز کنید با ورود به بازارهای مالی و بورس می توانید این شانس را به خود بدهید. در دوره های جامع همیار کریپتو، اطلاعات مفید و جامعی در اختیارتان قرار خواهد گرفت.
• نیروی کار یا جمعیت انسانی: تعداد نیروی انسانی و کار ارتباط مستقیمی با بازدهی و رشد اقتصادی دارد. در واقع زمانی که جمعیت رو به افزایش است، نیروهای بیشتری با هدف پیشبرد امور در دسترس هستند از طرفی دیگر گاهی در صورت عدم وجود فرصت های کاری، احتمال بیکاری در افراد نیز بیشتر می شود.
• سرمایه انسانی: با انجام سرمایه گذاری بر روی نیروی انسانی، می توان منتظر رونق بخشی اقتصاد کشورها شد که این مهم با افزایش سطح آموزش و ارتقاء مهارت های لازم محقق می شود.
• بهبود فناوری: فناوری از دیگر عوامل تأثیرگذار در رشد اقتصادی می باشد. فناوری یا عدم وجود آن می تواند روند رشد و توسعه را بهبود ببخشد. در واقع کارخانه ها با کمک فناوری می توانند با هزینه کمتری تولید و خدمات رسانی داشته باشند. با نگاهی دیگر می توان گفت رشد بلند مدت در سایه وجود فناوری شکل خواهد گرفت.
• قانون: از دیگر فاکتورهای مهم و موثر در رشد اقتصادی، قانون کشور است. مسئولین کشور با ارائه بسته های حمایتی و حمایت های مختلف از صنوف و واحدهای تولیدی در راستای رشد اقتصادی و حمایت از تولید کنندگان قدم بر می دارند.

عوامل محدود کننده رشد اقتصادی

بر خلاف در نظر گرفتن تمهیدات و روش هایی که باعث رشد اقتصادی می شوند، برخی سیاست ها و روش ها به عنوان عوامل محدود کننده رشد اقتصادی مطرح می شوند و تنها در جهت ممانعت از رشد اقتصادی عمل می کنند که در ادامه با تعدادی از آنها آشنا می شویم.

سطح پایین خدمات بهداشتی و درمانی، پرواز سرمایه، نبود زیر ساخت های لازم و استاندارد، سازمان تجارت جهانی و چارچوب جهانی از جمله مواردی هستند که در عدم رشد اقتصادی نقش دارند. به عنوان مثال وقتی تعدادی از افراد از خدمات بهداشتی و درمانی مناسب برخوردار نیستند در نتیجه بازدهی پایین تری دارند و همین موضوع در عدم رونق و رشد اقتصادی تأثیر گذار خواهد بود. از طرفی دیگر اگر زیرساخت های لازم فراهم نباشد، ابتدایی ترین نیازها مانند سیستم حمل و نقل نیز، هزینه بسیار به دنبال خواهد داشت و باعث عدم رشد اقتصادی می شود. در نظر داشته باشید که سرمایه گذاران به عنوان قشری از جامعه هستند که با هدف میان مدت و بلند مدت استارت سرمایه گذاری را آغاز می کنند، چنانچه زیرساخت های لازم فراهم نباشد و به نوعی پاسخگوی انتظارات سرمایه گذار نباشد، ترجیح می دهد اقدامی نکند و یا سرمایه خود را به کشوری با معیارهای مطلوب تری منتقل کند.

از دیگر مواردی که عدم رشد اقتصادی را به دنبال دارد، بی ثباتی سیاسی است. زمانی که در دولت ثبات سیاسی وجود نداشته باشد، سرمایه گذاران از انجام سرمایه گذاری خودداری می کنند یا ممکن است چارچوب نهادی به گونه ای طراحی و تنظیم شده باشد که تولید کننده و سرمایه گذار را زیر چتر حمایتی خود قرار ندهد در نتیجه سرمایه گذاران تمایلی به سرمایه گذاری از خود نشان نمی دهند و همین موضوع باعث افت و عدم رشد اقتصادی در کشور می شود. همچنین ممکن است رویکرد سازمان تجارت جهانی نیز در این قضایا بی تأثیر نباشد. به اعتقاد بسیاری از اقتصاد دانان رویکرد سازمان تجارت جهانی در مقابل کشورهای در حال توسعه مغرضانه است و مانع رشد اقتصادی در برخی کشورها می شود.

معایب و هزینه ها رشد اقتصادی

توجه داشته باشید که رشد اقتصادی در کنار مزایایی که برای کشورها به همراه دارد، معایبی را نیز دارد. از یک طرف هزینه ها و تبعات زیست محیطی و از طرفی دیگر هزینه های رشد اقتصادی، باعث ایجاد خلل در کشور و سایر جوامع خواهد شد.

مشکلات زیست محیطی: نمی توان انکار کرد که هر گونه توسعه و پیشرفتی مطلق نیست و معایبی را نیز با خود دارد. به عنوان مثال انواع آلودگی و عواقب زیست محیطی از لا به لای ایجاد کارخانه ها و افزایش سطح تولیدات خارج می شود.

مشکلات نا برابری درآمد: از دیگر معایب رشد اقتصادی، افزایش میزان نابرابری درآمد اقشار جامعه می باشد و در واقع شکاف بین قشر تولید کننده و قشر مصرف کننده را بیشتر و بیشتر می کند.

نتیجه گیری:

آنچه در این مقاله به آن اشاره شد در خصوص چیستی رشد اقتصادی، روش های ایجاد و عوامل موثر بر آن بود که به زبان ساده بیان شد. با مطالعه این مقاله متوجه شدید که رشد اقتصادی همان افزایش سطح تولید و خدمات در کشور است و عوامل متعددی نظیر نیروی انسانی، زیرساخت، فناوری، منابع طبیعی، سیاست گذاری و غیره در شکل گیری رشد اقتصادی و یا عدم آن نقش دارند و بر اساس تولید نا خالص داخلی مورد سنجش و ارزیابی قرار می گیرند. اگر شما نیز به فکر رشد و حفظ سرمایه خود هستید ما در همیار کریپتو دوره های جامع بازارهای مالی را برگزار می کنیم و اطلاعات کاربردی و مفیدی را به شما ارائه می دهیم که دید مالی وسیعی را به شما می دهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.

دریافت مقاله به صورت pdf: رشد اقتصادی چیست pdf