تاریخچه پول؛ مخترع پول کیست؟ روند به وجودآمدن، پول قسمت 1
شاید برایتان جالب باشد که پول‌ها چگونه به وجود آمدند؟ و مخترع پول کیست؟ برای دانستن این موضوع باید سراغ تاریخچه پیدایش پول برویم و دنبال اولین سرنخ‌ها باشیم. انسان‌ها در ابتدا تبادلات کالا با کالا انجام می‌داد، سپس سکه ضرب شد و نهایتاً در این سیر تکاملی پول فیات یا دولتی شکل گرفت.
در این مقاله به زبانی ساده همراه با ویدیویی بسیار هیجان‌انگیز که قول می‌دهم تا آخرش میخکوب شوید، به توضیح تاریخچه پیدایش پول تا شکل‌گیری پول فیات می‌پردازیم.
همیار کریپتو در این دوره قصد دارد به صورت کاملاً رایگان و ساده اطلاعات مورد نیازتان را به صورت دسته‌بندی‌شده در اختیارتان قرار دهد.
تاریخچه پیدایش پول
محتوای این مقاله
بقا اولین فاکتوری است که انسان‌ها برای آن تلاش می‌کنند، می‌جنگند حتی یکدیگر را می‌کُشند. در زمان غارنشینی و عصر بعدی یعنی ظهور دامداری و کشاورزی زور بازو نشانه قدرت بود و قدرت بیشتر به معنای احتمال بقای بیشتر بود.
اما با گذشت زمان و به وجود آمدن پول، دیگر پول نماد قدرت شد و پول بیشتر به معنای قدرت بیشتر، زندگی بهتر، دوستان و ارتباطات بهتر و مهم‌تر از همه احتمال بقا بیشتر شد.
به همین دلیل است که همه به دنبال پول (قدرت) هستیم و حال باید بدانیم که پول به چه سمت و سویی در حال روانه شدن است و ماهم در همان مسیر گام برداریم تا آینده (احتمال بقا طولانی‌تر) خود و فرزندانمان را تضمین کنیم. اما برای درک بهتر ماهیت پول، باید از تاریخچه پول نیز آگاه باشیم.
1- تبادل کالا با کالا؛ اولین معامله اقتصادی انسان در تاریخچه پول
پس از آنکه اجداد ما یک جانشینی را انتخاب کردند. دیگر هر شخص یا خانواده یک محصول خاصی را تولید می‌کرد. غالباً محصولات شامل گندم، جو، شیر یا گوشت حیوانات بود.
این محصولات ازآنجایی‌که نیاز روزمره بود، تقاضای زیادی داشت و تولید کننده اضافه نیاز خود را برای دریافت چیزی که لازم داشت به بازار برده و تبادل کالا با کالا انجام می‌شد.
مفهوم کالا به کالا
در این بین برخی محصولات تقاضا کمتری داشتند یا به طور دقیق امکان برآورد کردن ارزش کالاها مشخص نبود؛ بنابراین یکسری کالای خاص مانند جو، نمک، پوست حیوانات و اسلحه به عنوان کالا مرجع (ارز مرجع) برای تبادل شناخته شدند.
برای مثال اگر شما عاج ماموت می‌فروختید از آنجایی که متقاضی زیادی نداشت ابتدا باید با مقداری جو آن را معاوضه می‌کردید و جو را برای تبادل به بازار می‌بردید و کالای مد نظر را در ازای آن تهیه می‌کردید.
خب همان‌طور که می‌بینید این نوع تبادل دردسر زیادی داشت؛ به همین دلیل کم کم سکه‌های فلزی به عنوان واحد مرجع پول شناخته شدند.
چالش‌های سیستم کالا به کالا (در تاریخچه پیدایش پول)
1- عدم توافق دو طرف برای معاوضه کالاها (ممکن بود طرف اول به کالا طرف دوم نیاز نداشته باشد.)
2- فاسد شدن کالاها (میوه‌جات، گوشت و غلات)
3- سیستم ارزش گذاری مشخصی وجود نداشت.
اما مخترع پول چه کسی بود؟
در ماه آگوست ۲۰۲۱، باستان‌شناسان چینی به همراه دانشگاه دولتی ژنگژو، قدیمی‌ترین محل ضرب سکه را در استان هنان چین، کشف کردند. این مکان یکی از نخستین استانداردهای ضرب سکه‌های فلزی شناخته شده تاکنون است. که قدمت آن به 640 سال قبل از میلاد برمی‌گردد. (اولین ضرب سکه در تاریخچه پیدایش پول)
2- ضرب سکه؛ تحولی بزرگ در اقتصاد انسان‌ها
تا قبل از کشف باستان شناسان چینی، طبق نوشته‌های تاریخ نویس یونانی، هرودوت، تصور می‌شد پادشاه حکومت لیدی (تقریبا واقع در ترکیه امروزی)، اولین سکه ضرب شده از جنس الکتروم (مخلوط نقره و طلا) در 600 سال قبل از میلاد مسیح را ضرب کرد.
این عمل باعث شد که حکومت لیدی به یکی از ثروتمند‌ترین حکومت‌ها در آن زمان تبدیل شود.
پس از کشورگشایی ایرانیان به لیبی و یونان استفاده از سکه‌های نقره بجای الکتروم رواج یافت.
هر کشور از سکه ضرب شده با آلیاژ مشخصی استفاده می‌کرد و سکه‌های کشورها باهم متفاوت بودند.
چالش‌های ضرب سکه
1- ضرب سکه برای حکومت‌ها هزینه بالایی داشت.
2- حمل حجم بالای سکه در سفرها به دلیل سنگینی و وجود راهزن‌ها سخت و دارای ریسک بالایی بود.
به همین دلایل و با گسترش جوامع، کم کم اجداد پول کاغذی رایج شدند. بدین صورت که افراد (غالباً تاجرها) سراغ یک سری افراد خاص و قابل‌اعتماد می‌رفتند، مقداری از سکه‌های مد نظر خود را تحویل می‌دادند و به جای آن یک حواله کاغذی دریافت می‌کردند و آن حواله کاغذی را در شهر بعدی به نماینده بعدی تحویل داده و سکه‌های خود را دریافت می‌کردند. نماینده‌ها هم کارمزد خود را می‌گرفتند.
3- استفاده از پول کاغذی به‌جای سکه
در تاریخچه پیدایش پول باید گفت، چینی‌ها اولین مردمانی بودند که از پول‌های کاغذی استفاده کردند. در چین جنوبی، حدود نیمه قرن دهم میلادی اولین پول کاغذی چاپ شد که حدوداً دوره چنگیز خان مغول بود.
چینی‌ها نام پول خود را «چاو» گذاشتند؛ ولی این پول تنها در کشور چین اعتبار داشت و در دیگر نقاط جهان بی‌ارزش بود؛ یعنی کشورهای دیگر برای آن ارزشی قائل نبودند!
در همین دوران، در اروپا، به دلیل دریافت طلا و نقره از کشورهای مستعمره و به دلیل وجود حجم بالای این فلزات همچنان سکه ضرب می‌کردند.
اما بالاخره در اروپا، کشورهای انگلستان و سوئد اولین ورژن‌های پول کاغذی را چاپ کردند. این سیستم مالی تا جنگ جهانی اول ادامه داشت.
استفاده از پول کاغذی نیز همراه با چالش بود مثلاً برخی کشورها پول یکسری از کشورهای خاص را دارای اعتبار نمی‌دانستند و قبول نمی‌کردند. تا اینکه قرارداد برتون وودز (اصل تبادل طلا) به وجود آمد.
اسکناس در ایران
در ایران، اولین سکه در زمان داریوش ضرب شد و با نام “دریکوس” شناخته می‌شد. قبل از رواج اسکناس در ایران، مردم از سکه، بیجک و اسکناس‌های خارجی استفاده می‌کردند. در قرن هفتم، پادشاه سلسله ایلخانیان به مردم دستور دادند تا زر و سیم خود را به چاوشخانه تحویل دهند و به جای آن پول کاغذی به نام “چاوه” دریافت کنند.
تعریف و کاربرد پول
پول یک ابزار است که به عنوان وسیله‌ای برای مبادله اقتصادی، با رضایت عمومی افراد جامعه پذیرفته شده است و با استفاده از آن قیمت‌ها و ارزش‌ها بیان می‌شوند.
پول به صورت ناشناس در گردش است و به فردی دیگر یا کشور دیگر منتقل می‌شود. وظیفه پول تسهیل تجارت بین افراد یا کشورهای مختلف است. ارزش هر واحد پول توسط عرضه و تقاضا سنجیده می‌شود.
قرارداد برتون وودز در تاریخچه پیدایش پول
همان‌طور که ابتدای مقاله تاریخچه پیدایش پول توضیح دادیم، پول همان قدرت و قدرت نشانه بقا است.
این بقا حتی برای کشورها مهم است به همین دلیل در سیر تکاملی پول، کشورهای مختلف سعی داشتند، پول دیگر کشورها به پایین کشیده و ارزش آن را کم کنند.
چرا که اگر ارزش پول کشور اول کمتر از پول کشور دوم باشد. کشور دوم با دادن پول کمتر می‌توانست کالا و خدمات بیشتری دریافت کند و … .
به همین دلیل قرارداد برتون وودز نوشته شد. در این قرارداد طلا به عنوان پشتوانه پول کاغذی هر کشور شناخته شد؛ در واقع طلا به عنوان یک استاندارد برای ارزش گذاری پول کشور سنجیده می‌شد و هر کشور باید به میزان طلای موجود در خزانه‌هایش، پول چاپ می‌کرد.
عملاً این قرارداد چیزی جز یک کلاهبرداری بزرگ آمریکا از کل دنیا نبود. چرا که آمریکا اعلام کرد.
من (یعنی کشور آمریکا) به دلیل آنکه بزرگ‌ترین ذخایر طلا را دارم. هر دلاری که چاپ می‌کنم معادل مقدار خاصی طلا است و دیگر کشورها هم قبول کردند.
روی کار آمدن ارز فیات
با گذشت زمان و شروع جنگ‌هایی مانند کره و ویتنام، بقیه کشورها متوجه شدند که آمریکا بیش‌ازحد در حال چاپ پول (دلار) است؛ بنابراین فرانسه اعلام کرد که تمایل به بازپس‌گیری طلاهایش را دارد و بجایش دلار آمریکا را پس می‌دهد.
آمریکا قبول کرد! اما در ادامه بقیه کشورهای اروپایی نیز خواستار طلاهایشان شدند.
در این وقت یعنی در سال 1971 رئیس جمهور وقت آمریکا، مستر نیکسون اعلام کرد از این به بعد پشتوانه دلار آمریکا، خود اقتصاد آمریکا است و عملاً از پس دادن طلاهای کشورها امتناع کرد.
با این اتفاق ارزهای فیات یا همان ارز شناور شکل گرفت که همان پول رایج هر کشور در زمان حال است. به این صورت که هر کشوری که اقتصاد قوی‌تری دارد یا سیاست بهتری دارد، ارز آن کشور ارزش بالاتری دارد.
با این قانون برخی کشورهای جهان سوم مانند ونزوئلا دچار تورم شدند زیرا اقتصاد ضعیفی داشتند، سیاست بیماری داشتند و عملاً کشوری رو به پسرفت بودند.
جمع بندی
در این مقاله به بررسی تاریخچه پیدایش پول پرداختیم، البته هنوز قسمت دوم این مقاله باقی‌مانده است.
در ابتدا باید گفت: انسان‌ها پس از شروع یکجانشینی برای رفع نیاز خود کالاهای خود را با یکدیگر مبادله می‌کردند. این روش چالش‌های زیادی داشت مثل نبود تقاضا برای کالایی خاص.
در مرحله بعدی سکه ضرب شد و دادوستد آسان‌تر شد اما بازهم مشکلاتی از قبیل وجود راهزن‌ها و ذخایر اندک معدنی به وجود آمد.
نهایتاً در سومین گام بزرگ، حواله‌های کاغذی و به‌تدریج پول کاغذی به وجود آمد.
ازآنجایی‌که طمع انسان پایانی ندارد، کشورها نتوانستند برای پول کشور دیگر ارزشی مشخص تعریف کنند و همین امر منجر به قرارداد برتون وودز شد.
در این قرارداد طلا به عنوان استاندارد و پشتوانه پول هر کشور شناخته شد اما در سال 1971 آمریکا زیر این قرارداد زد و اقتصاد خودش را پشتوانه دلار اعلام کرد. بدین ترتیب ارز فیات (ارز شناور) یا همان پول رایج هر کشور در زمان حال، به وجود آمد.
آموزش ارز دیجیتال و کسب درآمد دلاری با همیار کریپتو
صرافی بینگ ایکس با داشتن کارمزد پایین، دسترسی بدون فیلترشکن و پشتیبانان فارسی زبان یکی از گزینه های مناسب برای فعالیت در زمینه بازار ارز دیجیتال برای ایرانیان می باشد.
جهت دریافت تخفیف 30 درصدی در کارمزد + پاداش 70 دلاری ثبت نام + 140 دلار انجام معامله + استفاده از کپی ترید همیارکریپتو بر روی لینک زیر بزنید:
چطور با تخفیف کارمزد در صرافی های ارز دیجیتال ثبت نام کنیم؟
با استفاده از لینک‌های زیر از تخفیف کارمزد بهترین صرافی های ارز دیجیتال بهره مند شوید.
