بازار آتی کالا، یک بازار مالی داخل ایران است که امکان معاملات اهرم دار در آن وجود دارد. دو تا از نمادهای معاملاتی در این بازار زعفران رشته‌ای بریده ممتاز (نگین) و زعفران رشته‌ای درجه یک (پوشال معمولی) است که از حجم بالای معاملاتی نیز برخوردار است. برای معامله در این بازار نیاز است که کد معاملات آتی کالا داشته باشید.

در مقاله «قرارداد آتی زعفران چیست؟» به تعریف اصطلاحات رایج بازار آتی، نحوه دریافت کد معاملات آتی، توضیح قرارداد آتی زعفران پرداخته خواهد شد. همیار کریپتو، همراه و پشتیبان شما در تمامی بازارهای مالی

منظور از بازار آتی کالا چیست؟

محتوای این مقاله

منظور از بازار آتی کالا چیست؟
قرارداد آتی چیست؟
قرارداد آتی زعفران چیست؟
وجه تضمین اولیه چیست؟
وجه تضمین اولیه قرارداد آتی زعفران‌
مشخصات قرارداد آتی کالا
نحوه دریافت کد معاملاتی آتی کالا
عوامل موثر بر قیمت زعفران در بازار
عوامل موثر بر عرضه زعفران
جمع بندی
سوالات متداول

بازار آتی کالا یکی از بازارهای مالی در ایران برای دادوستد انواع قراردادها است. در بازار آتی کالا مانند بازارهای فارکس و ارز دیجیتال می‌توان دو طرفه معامله کرد؛ یعنی هم از رشد قیمت و هم از ریزش قیمت کسب سود کرد. البته بهتر است بدانید به معاملات در جهت ریزش قیمت در بازار آتی کالا، فروش استقراضی گفته می‌شود.

علاوه بر این در آتی کالا امکان استفاده از اهرم در معاملات وجود دارد به همین دلیل معامله‌گری در این بازار باید حتماً با دانش و مهارت اختصاصی بازار آتی کالا باشد.

بیشتر بدانید: بورس کالا چیست؟ راهنمای کامل سرمایه گذاری در بورس کالا

قرارداد آتی چیست؟

زمانی که قصد خرید کالایی را داریم، می‌توانیم به دو صورت نقدی یا نسیه خرید کنیم. طبق همین امر بازار کالایی نیز به دو دسته 1- بازار نقدی و 2- بازار مشتقه تقسیم بندی می‌شود. هرگاه کالایی را به‌صورت نقدی خریداری کنیم، عملاً از بازار نقدی خرید خود را انجام داده‌ایم.

اگر بخواهیم به بیان ساده این دو بازار را تعریف کنیم، باید گفت: در بازار نقدی، کل مبلغ کالا به‌صورت و در زمان انجام معامله پرداخت می‌شود اما هرگونه خرید کالا و به تعویق انداختن پرداخت مبلغ کالا، در بازار مشتقه دسته بندی می‌شود. این به تعویق انداختن پرداخت مبلغ کالا تحت عنوان ابزارهای بازار مشتقه شناخته می‌شود.

بازار مشتقه دارای چند زیرمجموعه بوده که یکی از آن‌ها، بازار آتی است. با این تعریف تنها قرارداد آتی یکی از ابزارهای بازار مشتقه است.

در قرارداد آتی همان‌طور که از نامش پیداست، قرار است در آینده (آتی=آینده) یک معامله انجام شود. قرارداد آتی یا (Future Contract)، قراردادی است که در آن هر دو طرف خریدار و فروشنده توافق می‌کنند تا مقدار خاصی از کالای معینی را باکیفیت و قیمت معلوم، در تاریخ و مکان مشخصی (انبار محصول) در آینده دادوستد کنند.

در قرارداد آتی شما به‌عنوان خریدار در زمان حال معامله می‌کنید؛ اما کالا را در زمان مشخصی در آینده تحویل خواهید گرفت و مبلغ آن را پرداخت خواهید کرد و در این قرارداد فروشنده نیز زمان حال معامله می‌کند؛ اما باید کالا را باکیفیت تعیین شده در زمان مشخصی در آینده تحویل داده و مبلغ آن را دریافت نماید.

خواندن این مطلب

صفر تا صد نحوه خرید ربع سکه از بورس + پاسخ به سوالات متداول

با تعاریف انجام شده از آنجایی که ممکن است هر کدام از دو طرف معامله به دلیل نوسان قیمت کالا، از فروش یا خرید کالا در آینده منصرف شوند. این وسط شخص امینی به‌عنوان اتاق پایاپای وارد معامله شده و از دو طرف وجه تضمین دریافت می‌کند.

قرارداد آتی زعفران چیست؟

یکی از قراردادهای آتی در بازار آتی کالا، قرارداد آتی زعفران است. در بازار آتی کالا دو نوع قرارداد برای زعفران وجود دارد که تفاوت آن‌ها در نوع زعفران است. 1- زعفران رشته‌ای بریده ممتاز (نگین) و 2- زعفران رشته‌ای درجه یک (پوشال معمولی)

هر یک از قرارداد آتی زعفران نماد مخصوص خود را دارد. نماد SAFMMYY مربوط به قرارداد آتی زعفران نگین است و نماد OSFMMYY مربوط به قرارداد آتی پوشال معمولی است. در این نمادها MM ماه سررسید را نشان می‌دهد و YY سال سررسید را نمایش می‌دهد.

برای مثال نماد قرارداد آتی زعفران پوشال معمولی با سررسید خرداد 1402 به شکل OSF0302 است.

بیشتر بدانید: هر آنچه باید درباره خرید خودرو از بورس کالا بدانید

زعفران رشته‌ای درجه یک

قرارداد آتی زعفران نگین

وجه تضمین اولیه چیست؟

در قراردادهای آتی از دو طرف خریدار و فروشنده به دلیل آنکه در زمان سررسید قرارداد خلاف وعده نکنند، مبلغی به‌عنوان وجه تضمین گرفته‌شده و نزد اتاق پایاپای بورس کالا به امانت نگهداری می‌شود.

حال باگذشت زمان و نوسان قیمت زعفران این وجه تضمین تغییر خواهد کرد و اگر خریدار یا فروشنده قصد داشته باشد همچنان در معامله بمانید با توجه به شرایط بازار گاهی باید میزان وجه تضمین خود را افزایش دهد.

وجه تضمین با توجه به میانگین قیمت تسویه هرروز در تمامی قراردادهای آتی زعفران محاسبه و فرمول آن طبق در تصویر زیر آورده شده است.

حداقل وجه تضمین قرارداد زعفران

وجه تضمین اولیه قرارداد آتی زعفران‌

وجه تضمین هر قرارداد در بازار آتی کالا با قرارداد دیگر متفاوت بوده و وابسته به نوع محصول است. برای قراردادهای آتی زعفران رشته‌ای بریده ممتاز (نگین) و زعفران رشته‌ای درجه یک (پوشال معمولی) وجه تضمین به‌اندازه 70 درصد قیمت قرارداد خواهد بود.

مشخصات قرارداد آتی کالا

هر قرارداد مشخصات خاص خودش را دارد. در بازار آتی کالا نیز به همین صورت است. در هر قرارداد آتی کالا باید موارد 1- نوع دارایی پایه و استاندارد کالا، 2- اندازه قرارداد آتی کالا، 3- سررسید قرارداد آتی کالا، 4- وجه تضمین اولیه، 5- دامنه نوسان روزانه قیمت، 6-حداکثر حجم هر سفارش، 7- سقف مجاز موقعیت‌های باز، 8- دوره و ساعات معاملاتی، 9- تحویل و مهلت گواهی آمادگی تحویل و کارمزدها و جرایم معلوم باشد.

بیشتر بدانید: آموزش نحوه افتتاح حساب وکالتی ایران خودرو، سایپا و بورس کالا + تصویر

نحوه دریافت کد معاملاتی آتی کالا

برای آنکه بتوانید کد معاملات آتی کالا را دریافت کنید، باید کد بورسی داشته باشید. اگر هنوز کد بورسی ندارید می‌توانید از طریق لینک زیر کاملاً رایگان کد بورسی دریافت کنید.

پس از دریافت کد بورسی باید به سامانه EBGO مربوط به کارگزاری که در آن فعالیت دارید، رفته و اطلاعات خواسته شده را پر کنید. لینک سامانه EBGO مربوط به کارگزاری آگاه در زیر آورده شده است.

https://agah.ebgo.ir/GetBourseCode/getInformation

عوامل موثر بر قیمت زعفران در بازار

همانگونه که در ابتدای مقاله گفته شد، ایران بزرگ‌ترین تولیدکننده زعفران در جهان است و بخش عمده‌ای از زعفران تولیدی آن به کشورهای دیگر صادر می‌گردد. از جمله مهم‌ترین عوامل موثر بر قیمت زعفران در بازار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

خواندن این مطلب

نحوه خرید شمش طلا در بورس کالا | قیمت مناسب خرید چقدر است؟

عوامل موثر بر عرضه زعفران

کشور ما ایران بزرگ‌ترین تولیدکننده زعفران درجه یک اما از آنجایی که زعفران ایران بدون بسته‌بندی مناسب و به‌صورت فله فروخته می‌شود، در دنیا زیاد شناخته شده نیست. یکی از دلایل ایجاد قرارداد آتی زعفران نیز همین امر بوده است.

قیمت زعفران سالانه دستخوش تغییر بوده و بیشتر مربوط به عواملی مانند؛ شرایط جوی، خشک‌سالی، تقاضای جهانی و … می‌شود. در ادامه این موارد را بیشتر توضیح می‌دهیم.

1- شرایط جوی:

زعفران یک گیاه است که در زمین‌های کشاورزی پرورش داده می‌شود؛ بنابراین بسیار طبیعی است که شرایط جوی روی تولیدات آن و در نتیجه قیمت نهایی محصول تأثیرگذار باشد.

خشک‌سالی:

زعفران گیاهی است که برای رشد خود نیاز به آب زیادی ندارد بااین‌حال در سال‌هایی که بارندگی به‌اندازه کافی نبوده و عملاً خشک‌سالی وجود دارد به دلیل تولید کم و عرضه کم زعفران، قیمت زعفران افزایش خواهد داشت.

سرمازدگی:

زعفران یک گیاه پاییزه است و در فصل سرما برداشت می‌شود، اگر سرمای هوا به حدی باشد که ریشه یا همان پیاز گیاه آسیب ببیند، زعفران از بین رفته و تولید آن کم خواهد شد.

به‌طور کلی هر عاملی که در تولید زعفران اختلال ایجاد کرده یا باعث تولید زیاد آن شود، روی قیمت تأثیر زعفران در آن سال تأثیرگذار خواهد بود.

2- قوانین و مقررات بازار

یکی دیگر از عوامل مؤثر بر قیمت زعفران، سیاست‌های صادرات کشوری است. عواملی مانند نرخ گمرک، مالیات، خرید تضمینی و… در بازه‌هایی از زمان روی قیمت زعفران تأثیر خواهد گذاشت.

3- تقاضای جهانی و داخلی زعفران

تقریباً 80 درصد زعفران تولیدشده در ایران، صادر می‌شود؛ بنابراین عواملی مانند هزینه حمل‌ونقل، نوسان‌های قیمت ارز، قیمت کشورهای واردکننده و هرگونه تحولات مربوط به صنایع زعفران در جهان روی قیمت نهایی زعفران مؤثر است.

جمع بندی

ایران بزرگ‌ترین تولیدکننده زعفران است؛ ولی به دلیل عدم زیرساخت‌های مناسب در کشور و عدم بسته‌بندی و تبلیغات لازم، در دنیا شناخته شده نبوده و اسپانیا رتبه اول فروش زعفران را دارد. یکی از راه کارهای مناسب برای جهانی‌شدن این کالا، عرضه آن به‌صورت قرارداد آتی زعفران است.

در بازار آتی کالا دو نوع قرارداد آتی زعفران وجود دارد که با توجه به نوع محصول دسته بندی می‌شود. قرارداد آتی زعفران شامل؛ زعفران رشته‌ای بریده ممتاز (نگین) و زعفران رشته‌ای درجه یک (پوشال معمولی) است. هر کدام از این قراردادها با توجه به تاریخ سررسید، نمادهایشان متفاوت خواهد بود.

در مقاله حال حاضر با اصطلاحات رایج بازار آتی آشنا شده و به بررسی عوامل مهم در خصوص قرارداد آتی زعفران پرداخته‌شده است.

سوالات متداول

1- با کد بورسی می‌توان در بازار آتی کالا فعالیت کرد؟

خیر. داشتن کد بورسی پیش‌نیاز معامله در بازار آتی کالا هست اما برای معامله در این بازار باید کد آتی نیز دریافت کنید.

2- وجه تضمین قرارداد آتی زعفران چیست؟

برای آنکه خریدار یا فروشنده در زمان سررسید خلاف وعده نکنند. در هنگام معامله قرارداد باید مبلغی را به‌عنوان وجه تضمین در اتاق پایاپای بورس کالا به امانت قرار دهند.